جوش شیرین دامی مخصوص تغذیه دام و طیور با PH مناسب

جوش شیرین از موادی است که سابقه مصرف آن به هزاران سال گذشته باز می گردد. این ماده دارای کاربردهای صنعتی و خانگی بسیاری است. جوش شیرین دامی نیز نوعی از این محصول است که در صنعت دام و طیور کاربرد دارد. در ادامه این مقاله به طور مفصل به کاربرد جوش شیرین در صنعت دام و طیور و همچنین دیگر کاربرد های آن می پردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.

جوش شیرین یا سدیم بی کربنات

بکنیگ سودا، سدیم هیدروژن کربنات و سدیم بی کربنات، نام های دیگر جوش شیرین هستند. این ماده به صورت جامد و سفید رنگ است و دارای فرمول شیمیایی NaHCO3 است. این ماده جامد سفید رنگ به صورت پودر بوده و از یون سدیم و آنیون بی کربنات تشکیل شده است. سابقه استفاده از این ماده در کشورهای بسیاری ثبت شده است.

مصریان باستان از منابع طبیعی این ماده استفاده می کردند. جوش شیرین برای آن ها در درمان زخم ها و پاکیزگی دهان و دندان بسیاری کاربردی بود. در فرانسه نیز یک پزشک و شیمیدان در سال 1791، سدیم کربنات را تولید کرد. در ایالات متحده نیز در سال 1846 برای افزایش حجم خمیر نان و کیک از جوش شیرین استفاده شد.

کاربرد جوش شیرین دامی در صنعت دام و طیور

در صنعت دام و طیور از جوش شیرین برای اهدافی مانند درمان نفخ دام، رفع عارضه اسیدوز متابولیک، پیشگیری از بیماری آسیت، بهبود تولید شیر به لحاظ کمی و کیفی، افزایش ضخامت پوسته تخم مرغ و کمک به هضم غذا استفاده می شود. از طرفی می توان برای کاهش اثرات منفی استرس گرمایی و گروهی و همچنین در جیره دام و طیور استفاده کرد.

اما اصلی ترین کاربرد جوش شیرین در صنعت دام و طیور کمک به حفظ تعادل اسید و باز بدن دام و طیور است. در واقع جوش شیرین به دلیل خاصیت قلیایی و بافری به جلوگیری از تغییرات شدید PH بدن جانداران کمک می کند. استفاده از مواد با خاصیت قلیایی، مانند جوش شیرین یا بی کربنات سدیم در غذای دام و طیور بسیار رایج شده است، زیرا این مواد باعث می شود تا اسیدیته ناشی از خوراک دام و طیور کاهش پیدا کند.

هنگامی که یون بی کربنات در بدن جانداران کاهش پیدا می کند، با استفاده از جوش شیرین مقدار این یون در بدن به حد متناسب خود می رسد و تعادل اسید و باز حفظ می شود. در طیور گوشتی و تخم گذار به دلیل استرس ناشی از گرما، میزان بی کربنات سدیم در بدنشان کاهش می یابد و بی کربنات سدیم این کاهش را جبران می کند. همچنین این طیور تخم گذار برای افزایش کیفیت پوسته در اول و آخر دوره تولیدشان به بی کربنات سدیم نیاز پیدا خواهند کرد.

در حال حاضر در وعده غذاهای طیور گوشتی در مرغداری ها، به میزان 3 کیلوگرم جوش شیرین استفاده می شود. همچنین در جیره غذایی طیور جوش شیرین به عنوان یک منبع برای تامین سدیم بدون کلرید مورد استفاده قرار می گیرد.

در تامین غذای دام (مانند گاو شیری)، جوش شیرین دامی به عنوان یک منبع غنی از بی کربنات به شمار می رود و بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای گاوهای شیرده یکی از نکات مهم حفظ ظرفیت بافری شکمبه است. در نتیجه از جوش شیرین دامی برای آن ها استفاده می شود تا علاوه بر بی کربنات تولید شده توسط بزاق، بی کربنات حاصل از جوش شیرین نیز به حفظ ظرفیت بافری آن کمک کند.

در نتیجه باید گفت در گاو و دیگر دام ها جوش شیرین باعث حفظ وضعیت میکروفلور طبیعی شکمبه شده و باعث جلوگیری از تخمیر نامطلوب در آن می شود، علاوه بر این باعث تعادل اسید و باز می شود. در نهایت استفاده از جوش شیرین باعث کاهش عوارض ناشی از استرس گرمایی شده و باعث بهبود میزان چربی شیر می شود.

استرس گرمایی در طیور گوشتی باعث می شود تا میزان زیادی دی اکسید کربن از بدن آن ها دفع شود. این در نتیجه تنفس سریع آن ها در طی له له زدن اتفاق می افتد و باعث می شود تا تعادل بین اسید و باز در بدن آن ها از دست برود. همچنین خون آن ها را قلیایی می کند و کلسیم یونیزه خون را که برای ساخت پوسته تخم مرغ نیاز است، کاهش می دهد. بنابراین با استفاده از جوش شیرین از تاثیر منفی استرس گرمایی بر بدن طیور کاسته می شود.

گاهی برای برخی طیور گوشتی لازم است تا داروهای ضد کوکسیدیوزی مانند موننسین و سالینومایسین استفاده شود. وجود جوش شیرین در خوراک این طیور باعث می شود تا اثرات این داروها بهبود پیدا کند. از طرفی به کمک جوش شیرین ضریب تبدیل و رشد طیور گوشتی افزایش پیدا می کند و از وقوع بیماری آسیتدر در آن ها جلوگیری می کند. علاوه بر این استفاده از جوش شیرین دامی برای آن ها باعث می شود تا میزان مصرف آب آن ها کمتر شده و بستر آن ها خیلی مرطوب نگردد.

در طیور تخم گذار نیز جوش شیرین باعث بهبود کیفیت و افزایش ضخامت پوسته تخم مرغ می شود و اثرات منفی ناشی از استرس گرمایی را کاهش می دهد. در دام ها نیز از جوش شیرین برای درمان نفخ آن ها و کمک به هضم غذا استفاده می شود. همچنین باعث می شود تا ضریب تبدیل و رشد آن ها افزایش پیدا کند. علاوه بر این به رفع عارضه اسیدوز متابولیک در دام ها کمک می کند.

همانطور که گفته شد بی کربنات سدیم در حفظ تعادل اسیدیته شکمبه موثر است. جوش شیرین باعث می شود تا باکتری های تجزیه کننده مواد غذایی تحریک شوند و اسید استیک افزایش پیدا می کند. که در نتیجه این عمل، هضم غذای دام به راحتی انجام خواهد شد.

گاهی نیز ممکن است به علت تغییر در جیره غذایی دام تعادل اسیدیته شکمبه به هم بریزد که در این مواقع نیز جوش شیرین بسیار کاربردی است و همانطور که ذکر شد باعث حفظ تعادل اسیدیته آن می شود. پس از دوره بارداری و وضع حمل دام، ترشح بزاق آن ها کاهش یافته و فعالیت شکمبه کمتر می شود. در نتیجه اینها میزان مصرف غذا در دام کاهش می یابد که اثرات منفی زیادی دارد.

از حمله مهم ترین این اثرات بر میزان شیرآوری دام در این زمان است که اثرات منفی زیادی در پی دارد. بهترین راه حل برای رفع این مسئله استفاده از بی کربنات سدیم یا جوش شیرین دامی است که باعث جبران کاهش تولید بزاق می شود و با حفظ اسیدیته شکمبه مصرف خوراک دام به حالت طبیعی باز می گردد. همه این ها مواردی از استفاده جوش شیرین در صنعت دام و طیور بود. اما باید گفت جوش شیرین در صنایع دیگری نیز کاربرد دارد.

دیگر کاربرد های جوش شیرین

از جوش شیرین در صنعت دارو و پزشکی به عنوان یک عامل ضد اسید استفاده می شود و در ساخت داروهایی برای سوزش معده کاربردی است. از خاصیت قلیایی این ماده برای افزایش سطح پتاسیم خون نیز استفاده می شود. از جوش شیرین یا بی کربنات سدیم به عنوان یک پودر موثر در ساخت کپسول های آتش نشانی استفاده می شود.

برای اطلاعات بیشتر به مقاله کاربرد جوش شیرین در کپسول های آتش نشانی می توانید مراجعه نمایید. از جوش شیرین برای ضد عفونی کردن سطوح و از بین بردن آلودگی های لباس و بوی بد آن ها نیز استفاده می شود. خواص ضد قارچ این ماده باعث شده تا برای کنترل آفات نیز از جوش شیرین استفاده گردد.