تفاوت جوش شیرین با بکینگ پودر چیست؟
جوش شیرین و بکینگ پودر هر دو مواد ورآورنده هستند که برای کمک به حجم‌دار شدن محصولاتی مانند نان و کیک استفاده می شود. بیکینگ پودر حاوی جوش شیرین به همراه مواد دیگری است. در این مقاله تفاوت های جوش شیرین با بکینگ پودر را توضیح می‌دهیم و نحوه تشخیص آنها از هم را نیز بررسی می کنیم.
بکینگ پودر چیست؟
بر خلاف جوش شیرین، بیکینگ پودر یک ماده ورآورنده کامل است، به این معنی که هم پایه باز (جوش شیرین) و هم اسید مورد نیاز برای ور آمدن خمیر را دارد. نشاسته ذرت نیز معمولا در ترکیب بکینگ پودر استفاده می‌شود. این مورد به عنوان یک بافر برای جلوگیری از فعال شدن اسید و باز در طول ورآمدن اضافه می شود.
مشابه نحوه واکنش جوش شیرین با آب و یک ماده اسیدی، اسید موجود در بیکینگ پودر با جوش شیرین واکنش می دهد و پس از ترکیب شدن با مایع، دی اکسید کربن آزاد می کند. در اکثر دستور پخت‌ها، یک واکنش طولانی مورد نیاز است؛ بنابراین ورآمدن، ناگهانی اتفاق نمی افتد. حالا که می دانیم بیکینگ پودر چیست و با جوش شیرین متفاوت است، ممکن است این سوال پیش بیاید که پس جوش شیرین چیست؟ برای دریافت جواب این سوال می توانید به مطلب مورد نظر مراجعه کنید.
چه زمانی از کدام یک استفاده کنیم؟
همانطور که اشاره شد، جوش شیرین یک ماده پایه است و علاوه بر پخت و پز، در صنایع مختلف دیگری همچون دامپروری و پتروشیمی نیز مورد استفاده است. اما در مقابل، بکینگ پودر تنها مصرف خوراکی داشته و معمولاً زمانی استفاده می‌شود که دستور غذا حاوی مواد اسیدی نباشد، زیرا بیکینگ پودر از قبل حاوی اسید مورد نیاز برای تولید دی اکسید کربن است.
در بحث پخت و پز، برای تولید یک محصول خوب باید تعادل مناسبی بین اسید و باز وجود داشته باشد. برخی از دستور پخت‌ها ممکن است هم به جوش شیرین و هم به بیکینگ پودر نیاز داشته باشند. این معمولاً به این دلیل است که دستور پخت حاوی اسیدی است که باید با جوش شیرین جبران شود، اما ممکن است برای ورآمدن کامل کافی نباشد، بنابراین به بیکینگ پودر نیز نیاز است.
تفاوت های جوش شیرین و بکینگ پودر
تفاوت های جوش شیرین با بکینگ پودر در ترکیب شیمیایی مواد، عملکرد و واکنش در دستورهای پخت و پز و تأثیر بر رنگ، طعم و بافت محصولات به این صورت است:
- ترکیب شیمیایی مواد:
- جوش شیرین (NaHCO3) یک ترکیب شیمیایی است که به صورت بی‌رنگ و بی‌بو و در حالت خشک است. این ترکیب شامل یک یون بی کربنات (HCO3-) و یک یون سدیم (Na+) است.
- بکینگ پودر معمولاً شامل جوش شیرین به عنوان پایه، یک ماده اسیدی مانند اسید تارتاریک یا اسید سیتریک و نشاسته ذرت می‌شود. این ترکیب باعث ایجاد دو واکنش جداگانه در طول پخت و پز می‌شود.
- عملکرد و واکنش در دستورهای پخت و پز:
- جوش شیرین در دستورهای پخت با تماس با مایعات (مانند آب یا ماده اسیدی) و در دمای بالا فوراً واکنش می‌دهد و دی‌اکسید کربن را آزاد می‌کند. این واکنش باعث ایجاد حباب‌ها و ورآمدن خمیر می‌شود.
- بکینگ پودر نیز در دستورهای پخت به همان شکل عمل می‌کند، اما با دو واکنش جداگانه. در ابتدا، هنگام ترکیب با مایع در دمای اتاق و با تماس با ماده اسیدی، واکنش اول رخ می‌دهد و دی‌اکسید کربن آزاد می‌شود. سپس، در دمای بالا و هنگام پخت، واکنش دوم اتفاق می‌افتد و موجب افزایش حجم خمیر می‌شود.
- تأثیر بر رنگ، طعم و بافت محصولات پخته شده:
- استفاده از جوش شیرین به طور مستقیم در دستورهای پخت ممکن است در تولید محصولاتی که نیاز به حجم زیادی دارند مفید باشد، اما تأثیر زیادی در رنگ و طعم محصولات پخته شده ندارد.
- بکینگ پودر به دلیل وجود مواد اسیدی و نشاسته در ترکیب خود، علاوه بر افزایش حجم خمیر، می‌تواند رنگ، طعم وبافت محصول را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بکینگ پودر می‌تواند باعث ایجاد رنگ طلایی تر در محصولات شود و همچنین موجب افزایش نرمی و لطافت در بافت آنها شود.
در کل، استفاده از جوش شیرین و بکینگ پودر در دستورهای پخت باعث افزایش حجم خمیر، روند پخت بهتر و بهبود بافت و طعم محصولات پخته شده می‌شود.
راهنمای استفاده از جوش شیرین و بکینگ پودر
- در صورتی که نیاز به حجم زیادی در خمیر دارید و تأثیر کمتری در رنگ و طعم محصولات پختنی مد نظرتان است، می‌توانید جوش شیرین را استفاده کنید.
- اگر می‌خواهید رنگ، طعم و بافت محصولات را تحت تأثیر قرار دهید و بهره‌وری از اثرات اسیدی بکینگ پودر داشته باشید، می‌توانید بکینگ پودر را استفاده کنید.
- در هر صورت، در هنگام استفاده از هر کدام از آنها، نیاز است میزان مواد دیگر در دستور پخت را نیز تنظیم کنید. به عنوان مثال، اگر از جوش شیرین استفاده می‌کنید، ممکن است نیاز به افزایش مقدار مواد اسیدی مانند، در دستور پخت باشد. بنابراین، دقت کنید که در هر صورت باید میزان مواد دیگر را تنظیم کنید تا به نتایج مطلوب برسید.
اهمیت استفاده از جوش شیرین یا بکینگ پودر در دستورهای پخت به ویژگی‌های محصول نهایی و نیازهای شما بستگی دارد. جوش شیرین بیشتر برای ایجاد حباب‌ها و افزایش ورآوری استفاده می‌شود، در حالی که بکینگ پودر می‌تواند در رنگ، طعم و بافت محصولات تأثیر بگذارد.
چگونه جوش شیرین را از بکینگ پودر تشخیص دهیم؟
همانطور که گفته شد، جوش شیرین و بکینگ پودر دو ماده متفاوت هستند. اما گاهی ممکن است هر دوی آنها را در خانه داشته باشید اما بسته بندی آنها در دسترستان نباشد. در این صورت باید با راه های دیگری آنها را از هم تشخیص دهید. می‌توانید آنها را با روش‌های زیر از یکدیگر تشخیص دهید:
- بو: جوش شیرین بوی آمونیاک مانندی دارد، در حالی که بکینگ پودر بوی شیرین و مشخصی دارد. بوی جوش شیرین ممکن است تند و تیز باشد، در حالی که بوی بکینگ پودر شیرین و ملایم است. با بوییدن هر یک، می‌توانید تفاوت بین آنها را تشخیص دهید.
- رنگ و ظاهر: جوش شیرین به طور عمومی سفید است و به صورت یک پودر جامد تهیه می‌شود. بکینگ پودر نیز معمولاً رنگ سفید دارد، اما ممکن است به علت اضافه شدن موادی مانند نشاسته، رنگ آن کمی متفاوت باشد. همچنین، بکینگ پودر یک پودر خیلی نرم می‌باشد که ممکن است دانه‌های آن ریزتر از جوش شیرین باشد.
- واکنش با مایع اسیدی: جوش شیرین و بکینگ پودر هر دو در واکنش با مایعات اسیدی، مانند سرکه یا آب لیموترش، حباب‌هایی را ایجاد می‌کنند. با قرار دادن کمی از هر ماده در مایع اسیدی، می‌توانید واکنشی تشکیل شده را مشاهده کنید. اگر حباب‌های دی‌اکسید کربن بزرگ تولید شوند، رنگ آبلیمو کدر شود و واکنش طولانی تر شود یعنی ماده ای که استفاده کرده اید، بکینگ پودر است. اما اگر یک واکنش سریع رخ دهد، حباب های کوچک ایجاد شوند و رنگ آبلیمو تغییر نکند، یعنی جوش شیرین استفاده شده است.
سخن پایانی
جوش شیرین معمولاً در دستورهای پخت به عنوان ماده‌ای برای افزایش حجم و حباب‌زنی استفاده می‌شود. با این حال، بکینگ پودر ممکن است با دیگر مواد طعم‌دهنده همراه باشد که می‌تواند بو و طعم نهایی محصول را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، تصمیم استفاده از هر کدام با توجه به ویژگی‌هایشان، به موارد زیادی بستگی دارد. امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد، همچنین برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره تفاوت کربنات سدیم با بی کربنات سدیم می توانید به مطلب مورد نظر مراجعه کنید.
